1933-cü ilin 10 may günü Berlin universitetinin önündə dünyanın ən utancverici olaylarından biri oldu. Həmin gün nasistlər onlar kimi düşünməyən onlarla alimin, yazarın kitabını təntənəli şəkildə, marşlar oxuya-oxuya yandırdılar. Bu kitabların içində Bertol Brextin, Çarlz Darvinin, Albert Eynşteynin, Fridrix Engelsin, Andre Jidin, Qorkinin, Kafkanın, Cek Londonun, Karl Marksın, Remarkın, Sveyqin və Freydin də kitabları vardı. Hərəsini bir səbəbə görə.
Əksəriyyəti yəhudi olduğu, bəzisi marksist olduğu üçün. Remarkın əsərlərinin humanist, Cek Londonun kitablarını sosialist, Darvinin kitablarını isə “Təkamül nəzəriyyəsi”ni rədd etdiyinə görə. Freydin psixoanalizə aid kitablarını isə əxlaqsızlığı təbliğ edir damğasıyla yandırmışdılar. Çünki Freyd təxminən belə yazırdı: altşüurda hər oğlanda öz anasına, hər qızda öz atasına qarşı seksual istək var. Freyd kitablarının tonqala atıldığını eşidəndə müdrikliyini pozmadan belə demişdi: Yaxşı ki, kitablarımı yandırırlar, ortaçağ olsaydı məni yandırardılar tonqalda...
Şərif Ağayarın “Haramı” romanının bir parçası “Qafqazinfo” saytında yayımlananda, nasist çılğınlığıyla müəllifə yazılan təhqiramiz şərhləri oxuyub öz-özümə dedim: nə qədər ki, həmvətənlərimiz Şərifi kitabı ilə birgə virtual tonqalda yandırmaq fitvası verməyib, bu işə reaksiya vermək lazımdır. Romanın saytda yayımlanan bədii-erotik parçasına ümummilli tərbiyəsizlik rəngi verənlərə, bunun ədəbiyyat olmadığı qərarını çıxaranlara dünya ədəbiyyatında balaca bir yay turuna çıxarmaq istəyirəm. Kəmərləriniz bağlayın, getdik!
Antik yunan şairəsi Sapfodan başlayaraq “1001 gecə nağılları”na, Markiz de Sada, Con Faulza, Markesə, Kunderaya, Koelyoya, Henri Millerə, Marqaret Dürasa, Kutzeyeyə, Orxan Pamuka, Elfrida Yelinekə, bizdə adı o qədər populyar olmayan, sırf erotik mətnlər yazan Melissa Panarellaya qədər yüzlərlə müəllifin əsərində Şərifin Ağayarın romanındakı kimi parçalar var. Bəzən heç parçalar da yox, mətnin demək olar ki, hamısı bu cür olur. Hələ mən Bukovskinin, Berrouzun, Ginzberqin şeirlərini, Pazolinin filmlərini, çağdaş dövrdə hər gün ekranlardan gördüyümüz şampun, sabun reklamlarını, şəhərin küçələrindəki banerlərin, afişaların əksərində gözümüzə soxulan erotizmi, heyvanat aləmiylə bağlı sənədli filmlərdəki cütləşmə səhnələrini, seriallardakı anormal erotik münasibətləri demirəm. Gəlin Bokkaçionun “Dekameron”unu, Çoserin “Kentenberri hekayələri”ni də xatırlayaq ki, könlümüz rahat olsun. Burda isə qeyri-adi nəsə yoxdu, çünki ədəbiyyata verilən “ədəbiyyat həyatı bədii obrazlarla əks etdirən söz sənətidir” tərifindəki “həyatı” sözünün içinə bədii olduqca hər şeyin daxil olacağını anlamaq elə də çətin olmamalıdır.
Balaca bir fərqi də aydınlaşdırıb keçək konkret mətnlərdən sitatlara. Həyəcanlanmayın bir azdan oxuyacaqsınız guya sevmədiyiniz parçaları.
Bizdə pornoqrafiya ilə erotizmi ya eyni şey sayırlar, ya da qarışdırırlar. Pornoqrafiya birbaşa bədənsəl təmasın ifadəsidir, erotizmdə isə daha çox bənzətmə, atmaca, replika, işarə, oyun var. Bizdə adətən bədii ədəbiyyatdakı erotizmi “arvad-uşaqdan ayıbdı”, “anamız-bacımız var” məntiqiylə düzgün saymırlar. Təbii ki, hamının dəyər verdiyi ailə fərdlərini özünə görə metodlarla qorumaq haqqı var. “Mən bu kitabı evə aparmaram” deyən adamların əksəriyyəti özlərini elə göstərir ki, guya içində erotizm olmayan başqa kitabları hər gün çörək, su kimi təbii ehtiyacdan alıb evə aparır. Hamının sevmədiyi nəsə ola bilər, amma unutmamalı ki, kitablar, ümumən ədəbiyyat, mədəniyyət təkcə bizim məhəllə uşaqlarının, nə bilim qohumumuzun, xalaqızının, əmiqızının hansı mühitdə böyüdüyü, necə təlim-tərbiyə alması ilə özünü məhdudlaşdıra bilməz. Ədəbiyyatın heç elə bir öhdəliyi də yoxdur. Hə, hiss edirəm ki, fikrimi qüvvətləndirmək üçün dünya ədəbiyyatındakı usta yazarlardan gətirəcəyim sitatları həsrətlə gözləyirsiniz. Sizi çox bəklətməyəlim o zaman.
1.Qabriel Qarsiya Markes – “Küskün gözəlçələrimiz xatırlayarkən” ( Respublika Prezidentinin fərmanı ilə nəşr olunan 150 cildlik dünya ədəbiyyatı seriyası, Nobel mükafatçıları : Qabriel Qarsiya Markes. Seçilmiş əsərləri. Bakı: “Şərq-qərb”, 2010, Tərcümə edən : Saday Budaqlı) “Qaçmağa yer yoxdu. Mən otağa girdim; ürəyim az qalırdı sinəmdən çıxsın və qızı anadangəlmə çılpaq vəziyyətdə iri, yad çarpayıda məsumcasına yatan gördüm. O, böyrü üstə üzüqapıya uzanmışdı, üstdən düşən gur işıq onda gizlin bir yer qoymamışdı. Mən çarpayının qırağında oturub, bütün beş hissiyyatımla gördüklərimi canıma hopduraraq, heyranlıqla ona tamaşa eləyirdim. Onun qarabuğdayı bədənindən hərarət yağırdı. Görünür, onu hazırlamışdılar, başından qasığındakı tüklərə qədər yuyub, bəzək-düzək vurmuşdular. Saçlarını burmuşdular, əl və ayaq dırnaqlarına öz təbii rəngində lak çəkmişdilər, ancaq mis rənginə çalan dərisi cod idi və qulluq görməmişdi. Yenicə çıxan döşləri hələ oğlan döşlərinə oxşayırdı, di gəl onlarda fışqırmağa hazır gizli enerji hiss olunurdu. Yəqin, yerə yüngülcə basdığı, əllərindəki kimi uzun, hissiyyatlı barmaqları olan ayaqları hər tərəfdən qəşəng idi. Hətta işləyən ventilyatorun altında belə, bütün bədənində tər damcıları parıldayırdı, gecəyə yaxın isti lap dözülməz olmuşdu. “ (səhifə 171 )
2.Orxan Pamuk – “Mənim adım Qırmızı” ( Respublik Prezidentinin fərmanı ilə nəşr olunan 150 cildik dünya ədəbiyyatı seriyası, Nobel mükafatçıları: Orxan Pamuk. Seçilmiş əsərləri. Bakı “Şərq-qərb”, 2009, Tərcüməçi : Nəriman Əbdülrəhmanlı )
“ ... Elə o vaxt Qaranın ağzını uşaq təki açdığını görəndə birdən içimdən döşümü onun ağzına soxmaq keçdi. Barmaqlarım ənsəsində, saçlarının içində gəzəndə Qara başını döşlərimin arasındakı rahat yerə soxacaq, uşaqlarımın elədi kimi, döşümün ucunu ağzına alanda xoşbəxtliklə gözlərini yumacaq, yazıq, çarəsiz uşaq təki ancaq şəfqətimlə rahatlıq tapacağını başa düşüb, mənə axıracan bağlanacaqdı.
... Gözümü təzədən yumanda , Allahım, mən bunu öz istəyimlə eləmədim, xəyalımda Qara mənə elə ləzzətlə yaxınlaşdı ki, qaranlıqda onu, sanki, böyrümdə hiss elədim. Birdən arxamda peyda olduğunu, ənsəmi, boynumu, qulaqlarımın ardını öpdüyünü, çox qüvvətli olduğunu başa düşdüm. Sağlam, iri və sərt olduğundan, ona tab gətirə bildiyimə görə , özümü inamlı hiss eləyirdim. Ənsəm qıdıqlanır, döşlərimin ucu titrəyirdi. Sanki, qaranlıqda gözlərim yumulu olanda arxamda yoğun şeyinin mənə yaxınlaşdığını elə hiss elədim ki, başım fırlandı. Görən, necədir Qaranınkı ? “ ( Səh 189 )
3.Marqaret Düras – “Sevgili” ( Bu roman 1984-cü ildə “Qonkur” mükafatına layiq görülüb. “Can” yayınları 2009, fransızcadan çevirən Tahsin Yücel )
“ ... Yanıma gəlməsini, gene benimle sevişmeye başlamasını söylüyorum. Geliyor. İyi İngiliz sigarası, pahalı parfüm kokuyor, bal kokuyor, cildine ipek kokusu sinmiş, ipek tisorun meyvemsi kokusu, altının kokusu, arzulanacak bir adam. Kendisine duyduğum arzuyu söylüyorum ona. Biraz beklememi söylüyor. Konuşuyor, ilk sevgilimden sonra böyle olacağımı, aşkı seveceğimi daha ırmak yolculuğunda, hemencecik anlayıverdiğini söylüyor, kendisini aldatacağımı, ilişki kurduğum bütün erkekleri aldatacağımı şimdiden bildiğini söylüyor. Kendisine gelince, kendi mutsuzluğunun aracı olmuş. Bana muştuladığı her şeyden mutluluk duyuyorum, bunu söylüyorum da ona. Kabalaşıyor, aşkı umutsuz, üzerime atılıyor, çocuk göğüslerimi yiyor, haykırıyor, aşağılıyor. Bu çok güçlü haz karşısında gözlerimi yumuyorum. Düşünüyorum: alışmış, yaşamda yaptığı şey bu, sevişme, yalnız sevişme. Elleri usta, eşsiz, kusursuz. Çok şanslıyım, burası kesin, uğraşı bu sanki, hiç bilmeden, yapılması gerekeni, söylenmesi gerekeni tam olarak öğrenmiş. Orospu diyor, şıllık diyor bana, biricik aşkı olduğumu söylüyor, söylemesi gereken de bu, sözü oluşmaya, bedeni istediğini yapmaya, aramaya, bulmaya bıraktığımız zaman söylenen de budur, her şey iyidir o zaman, döküntü yoktur, döküntülerin üstü örtülüdür, selde, arzunun gücünde, her şey akıp gider. “ ( səhifə 42)
4.Henri Miller – “Oğlaq Bürcü” ( Amerika ədəbiyyatının ən önəmli yazarlarından biri, kitabları bir çox ölkədə yasaqlansa da, sonralar bu yasaqları aşıb çap edilib. “Can” yayınları, 2001, ingilis dilindən çevirən : Aylin Sağtürk )
“... Bir gece, banyoda azıcık fazla kaldığında kuşkulanarak ne olup bittiğini görmek istedim. Ne yaptığını görmek için anahtar deliğinden bakmaya karar verdim. O da nesi! Aynanın önünde durmuş, küçük organını okşamıyor mu? Öylesine heyecanlandım ki, önce ne yapacağımı bilemedim. Büyük odaya gittim, ışıkları söndürüp divana yatarak onun çıkmasını beklemeye başladım. Orada yatarken tüylü organını, üzerinde gidip gelen elini görür gibiydim. Pantolonumu açıp kamışımı çıkardım. Gecenin serinliğinde kadına beynimden mesaj yollayarak onu büyülemeye çalıştım. Kendi kendime durmadan “Gel buraya karıcık” diyordum. “Gel de organını üstüme yerleştir.”(...) Aklım bir yengeç gibi karanlıkta sessizce kımıldayan organdaydı. Sonunda divanın yanına gelip durdu. O da ağzını açmıyordu. Ben elimi uzatıp sokarken de öylece durdu. Azıcık daha açılmak için ileriye doğru geldi. O güne dek böylesine sulu bir organa el değdirdiğimi sanmıyorum. Elimin altında duvar duyurusu olsaydı, on onbeşini bununla rahat yapıştırabilirdim. Birkaç dakika sonra ineğin çayıra doğru eğilmesine benzer bir doğallıkla eğilip kamışımı ağzına aldı. Bu sırada benim dört parmağım da onun içinde gidip geliyordu. Ağzı dolu olan kadının bacaklarından sular akıyordu.(...) Bu bir çiftleşme cennetiydi.” ( səhifə 157-158)
5.Kazanova – “Xatirələr” ( XVIII əsr məşhur italyan yazarı. Qadın düşgünlüyü ilə məşhurdur. Adı Sad, Don Juanla birgə çəkilir, ”Güncel” yayıncılık, 2005 )
“ ... Böyle dedikten sonra eğilerek sehpaya doğru uzandı. Sahip olmak istediğim her şeyi en güzel yanlarıyla gözlerimin önüne sermişti ve hiç acele etmiyordu. Ölüyordum. Gömleği elinden aldım, tıpkı felçli birinin elleri gibi titreyen ellerime baktı. Bana acıyordu. Ama gözlerimin önündeydi işte. Bütün cazibesini önüme sermişti. Şimdi gözüme bambaşka görünüyordu. Kendimden geçmiş bir haldeydim. Dikkatle kendisini izlediğini gördüm. Kendinden hoşnuttu. Kendi güzelliğinin tadını çıkarır gibi bir hali vardı.
Nihayet başını eğdi, gömleğini giydirdim. Fakat birden üstüne yığıldım. Onu kollarımın arasında sıktım. Bana yeniden hayat vermişti. Onu öpücüklere boğmama ses çıkarmıyor, şimdiye kadar dış hatlarıyla tanıdığım yerlere dokunmama itiraz etmiyordu. Dudaklarımız birbirine kenetlendi. Aşktan baygın bir halde, bir an hiç kıpırdamadan, nefes bile almadan öylece kaldık. Arzularımız karşısında, bu da yetersiz kalıyordu. Fakat arzularımızı rahatlatacak kadar da tatlı bir kenetlenmeydi. Duruşunu öyle ayarlamıştı ki, tapınağa girmem imkansızdı. Sakladığı şeyi ortaya çıkararak savunmasını imkansız hale getirmek için yaptığım bütün hamlelere sonuna kadar direndi.Yarası kapanıyordu. Artık yataktan çıkıp eski alışkanlıklarına geri döneceği günler yaklaşıyordu. “ ( səhifə 140)
6.Giyom Apolliner – “On bir min qamçı” ( XX əsr məhşur fransız şairi, yazarı. Bu roman 1907-ci ildə çap olunanda səs-küyə səbəb olub. )
“...sırada kapı çalındı.
-Bu belirli ediğimiz işaret, dedi Mony, birkaç saniye sonra sınırı geçeceğiz. Yemin ettim, tek atış olması gerek, yarı Fransa’da, yarı Almanya’da. Ölüyü düz.
Mony kalkık kamışıyla Estelle’in üstüne çullandı. Bacakları iyice açık Estelle, ateşli am.....la onu içeri alırken bağırdı:
-Dibine kadar koy, haydi!.. haydi!
Am....ının kasılmalarında şeytani bir şey vardı, ağzından akan ve yüzüne sürdüğü düzgünle karışan bir salya çenesinden ve göğsünden iğrenç bir biçimde sızıyordu. Mony dilini onun ağzına soktu ve fırça sapını am....nın deliğine gömdü. Estelle, bu yeni şehvetin etkisiyle onun dilini öyle bir ısırdı ki, bırakması için etini kan gelesiye çimdikledi.
Bu sırada Cornaboeux, morarmış yüzü korkunç durumdaki Mariette’in ölüsüne yanaştı. Kalçalarını ayırdı, arka deliğine kocaman kamışını zorla soktu. Doğal vahşiliği zincirinden boşandı. Elleriyle ölü kadının sarı saçlarını tutam tutam yoluyordu. Dişleriyle bembeyaz sırtını parçaladı, fışkıran ve hemen pıhtılaşan kan, kar üstüne yayılmış gibiydi.
Boşalmadan önce hala ılık olan am...ına önce parmaklarını, sonra kolunu sokarak zavallı hizmetçi kadının bağırsaklarını çekmeye koyuldu. Boşaldığı sırada iki metre kadar bağırsak çekmiş ve beline güvenlik kemeri gibi dolamıştı.
Trenin sarsıntısı yüzünden olduğu kadar, duyduğu heyecan yüzünden de bütün yediklerini kustu. Mony az önce boşalmıştı ve uşağının korkunç durumdaki ceset üzerinde kusup durmasına şaşkın-şaşkın bakıyordu. Kanlı saçlar arasında bağırsaklar, kan ve kusmuk birbirine karışmıştı.
Aç domuz, diye bağırdı prens, bu ölü kızın ırzına geçmiş olman Josaphat vadisinde sana çok koyacak. Benim verdiğim söze göre onunla evlenmen gerekiyordu. Bu kadar sevmesem, seni köpek gibi gebertirim.”
7. Markiz de Sad - “Sadomun 120 günü” ( bütün zamanların ən darıtışılan kitablarından biri, amma darıtışmalara baxmayaraq əksər ölkələrdə çap olunub.)
“... O aynı kız, az sonra, bir o kadar pis bir fantezi gösterisi sundu bize; ona yüklüce para ödeyen şişko bir keşiş gelip karnının üstüne ata biner gibi bindi; dostumun bacakları alabildiğince açılmış ve kıpırdamasın diye büyük mobilyalara bağlanmıştı. Kızın apışarası üstüne birkaç çiğ et kondu. Adam parçaları kavradı, kızcağızın am...ına soktu, döndürdü, döndürdü ve vajinanın sağladığı tuzla kapladıktan sonra çıkarıp yedi.
-İşte, yepyeni bir yeme biçimi, dedi piskopos.
-Ve hiç hoşunuza gitmedi, değil mi efendimiz?- dedi Duclos.
-Hayır! Allah kahretsin, diye yanıtladı kilise hizmetçisi, bunun için sevmiyorum ya am...ı! “
8. “Kamasutra” – ( I və ya II əsrə aid hindlərin eşqbazlıq kitabı. Bütün zamanların ən məhşur və dərin eşq kitablarından biri hesab edilir )
“ ... 1) Erkeğin kamışını eliyle tutup dudakları arasına yerleştiren hadımın onu ağzıyla okşamasına saymaca kurultay denir.
(2)Kamışın çevresini parmaklarıyla çiçek tomurcuğu biçimi verip saran hadımın dişlerini de kullanarak dudaklarıyla sıkmasına, yandan yumuşak ısırmaca denir.
(3)Bunu sürdürmesi istenen hadım, kamışın ucunu sıkı dudaklarıyla bastırır ve onu çekmek istermiş gibi öper; buna dış baskı denir.
(4)Daha ileri gitmesi istenen hadım, kamışı ağzına biraz daha daldırır, dudaklarıyla sıkar ve çıkarır; buna da dış baskı denir.
(5)Kamışı elinde tutan hadım, iç dudağı öpermiş gibi öper onu; buna öpmek denir.
(6)Onu öptükten sonra, diliyle her tarafını, özellikle dış kısmını okşar; buna cila çekmek denir.
(7)Böyle sürdürürken kamışı yarısına kadar ağzına sokar, güçlü bir biçimde öper ve emer; buna hintkirazı emmek denir.
(8)Ve sonunda hadım, erkeğin isteği üzerine kamışı bütünüyle ağzına alır ve yutacakmış gibi köküne kadar sıkar; buna somurmak denir.
Bu tür kurultaylarda dövmeler, tırmalamalar vb. de olabilir. Auparishtaka, masajcı olarak çalışan baştan çıkmış ve kuraltanımaz kadınlarca olduğu kadar evlenmemiş hiçmetçilerce de uygulanmıştır. “
Mən bu siyahını istənilən qədər uzada bilərdim. Lakin buna lüzum görmürəm. Dünya ədəbiyyatında demək olar elə yazar yoxdur ki, yaradıcılığının hansısa dövründə erotizm təması barədə düşünməsin, nəsə yazmasın. Milan Kunderanın məhşur “Varolmanın dözülməz yüngüllüyü”nü, Vladimir Nabokovun “Lolita”sını, Koelyonun yaxınlarda dilimizə çevrilən “11 dəqiqə” romanını və yüzlərlə adı Azərbaycanda tanınmayan , amma dünyada məşhur yazarı misal gətirmək olar. Mövzusu birbaşa erotizm olan əsərlə, içində erotik bölümlər olan əsərləri eyni cür dəyərləndirən bir toplumda, adamların dilində həmişə hazır cavablar olur: uşaqlar oxuyub pis örnək götürə bilər. Eyni məntiqi o zaman cinayət romanlarına, savaş filmlərinə aid edib kəskin etirazlar etmək olar. Uşaqlar peşəkar qatillər barədə, terroristlər barədə kitabları oxuyub, filmlərə baxanda pozulmur, amma içində erotizm olan filmlərdənmi pozulur? Axmaq məntiqdir. Mən şəxsən öz adıma deyirəm ki, ədəbiyyatın adamları tərbiyə etdiyinə heç vaxt inanmamışam. Təkcə, XX əsrdəki iki dünya savaşını, milyonlarla insanın ölümünü xatırlamaq bəs edir ki, nə Dantenin, nə Şekspirin, nə Hötenin, nə Balzakın, nə Dostoyevskinin, nə Tolstoyun əsərlərini oxuyan milyonlarla insanın ağıllanmadığını, tərbiyələnmədiyini anlayasan və kədərlənəsən.
Hüqonun məhşur sözü var : “Mənə yağışı danışma, yağ!” Bu mənada romançının həyatda olan hansısa olayı istər açıq-saçıq olsun, istər qəddar və qanla dolu, bədii yolla ifadə etmək, göstərmək özgürlüyü var.
Bizim cəmiyyət bu tip məsələlərə münasibəti mənim yadıma həmişə çox sevdiyim bir Tolstoy cümləsini salır : “Biz qurdların doymasını, həm də quzuların sağ qalmasını istəyirik. “
Şərif Ağayarın başdan sonacan ləzzətlə, birnəfəsə oxunan bu gözəl romanındakı çox xırda erotik parçasının adamlarda belə qıcıq doğurmağı əslində gözlənilən idi. Biz oxumadığımız haqqında danışmağa, yaxud bir parçasına baxıb bütöv haqqında qərar çıxartmağa adətkarıq. Bir mini ətəkli qız görən kimi onun ailəsi, namusu, gələcəyi haqqında sürətlə pis şeylər fikirləşə bilən bir cəmiyyətdə, Şərifin romanındakı bu balaca parçanı normal qarşılasaydılar, mən bunu “Çəkirəm haaa...” verilişinin zarafatı hesab edərdim.
Şərif Ağayarın romanındakı kiçik parça göstərdi ki, insanlar öz bioloji instinktlərindən milyon il keçsə də qaça bilməzlər və bu da normaldır. Amma bizim toplum nədənsə insanın yaradılışındakı çox sadə bioloji həqiqətə, sonradan yaranan cəmiyyət kurallarının gözüylə baxır. Xanımlar və cənablar! Öncə insan yaranıb, kurallar yox.
Bu mənada Şərif Ağayar hələ onun kitabını bütöv oxumamış oxucuların hamısını məğlub edib.
Amma kədərli bir həqiqət var ki, səs-küy doğuran o kiçik parçanın yazılmasında qeyri-adi heç nəyin olmadığını bizim toplumun anlamasına görünür hələ çox var. Deməli, Şərif bəy, heç narahat olma, səni anlamayacaqlar. Qəzan mübarək olsun!
Qismət