Bizimlə əlaqə | Reklam
BolgeXeber.Com » Bölgə » Qaxda zəlzələ qurbanlarının sakinlərinin acınacaqlı vəziyyəti-Fotolar

Qaxda zəlzələ qurbanlarının sakinlərinin acınacaqlı vəziyyəti-Fotolar

12-07-2013, 12:00
Oxunub: 6 855 Zəlzələ qurbanlarının çoxunun evi hələ də tikilməyib

Çüdüllü və Fıstıqlı kənd sakinləri məmurların onlara çatası inşaat materiallarını satdığını iddia edir...
2012-ci il, mayın 7-də şimal-qərb bölgəsində baş verən zəlzələ nəticəsində Zaqalata, Qax və Balakən rayonlarında yaşayış evlərinə, sosial və infrastruktur obyektlərə ciddi ziyan dəymişdi. Qax rayonunun Çüdüllü və Fıstıqlı kəndlərində də zəlzələdən öz payını alan evlər hələ də var.

Fəlakətin üstündən 1 il 2 ay keçməsinə baxmayaraq həmin kəndlərin sakinlərinə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) çadırlarından başqa heç bir yardım göstərilməyib. Evlərinə ciddi ziyan dəyən və hətta FHN əməkdaşları tərəfindən evlərindən çıxarılan sakinlərin günü acınacaqlıdır.

Virtualaz.org-un əməkdaşı Qaxın Çüdüllü və Fıstıqlı kəndlərində olaraq yerli sakinlərlə görüşüb, onların bərbad şəraitinin şahidi olub.
“Bu evlər təhlükəlidir, burada yaşamaq olmaz” adı ilə evlərindən çıxarılan sakinlər ya tövlədə, ya çadırda, ya da öz imkanlarına tikdikləri daxmalarda yaşayırlar.

İndiyə qədər cəmi 8 evin tikildiyi Çüdüllü kəndinin sakini Elmar Məmmədov yoldaşı, anası və üç uşağı ilə yarıuçuq evinin zirzəmisində yaşayır. İkimərtəbəli yaşayış evləri qəzalı vəziyyətdədir. Damı çöküb, divarları isə uçub. Ev qəzalı şəraitdə olsa da yaşamağa başqa yerləri olmadığından zərzələdən sonra az da olsa salamat qalan evin zirzəmisində yaşayırlar. Bunun təhlükəli olduğunu sakinlər özləri də bilirlər. FHN-in yerli nümayəndəliyindən zorla aldıqları çadırı həyətlərində qurublar. Güclü yağış və külək olanda o çadırda qalırlar.

Zəlzələdən sonra sökülərək yenidən tikilmək şərti ilə ilk qeydə alınan iki evdən biri E.Məmmədovun evi olsa da hələ heç bir tədbir görülməyib. Elmar Məmmədov bununla bağlı FHN-ə bir neçə dəfə müraciət edib. Ən son olaraq 2013-cü il, aprelin 26-da FHN-in Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət Dövlət Agentliyindən onların müraciətinə cavab gəlib. Agentliyin rəis müavini Elxan Əsədovun imzası ilə verilən cavabda müraciətə baxıldığını və tədbirlərin görüləcəyini bildiriblər.

Qonşuluqda yerləşən digər evin sakinləri isə tövlədə qalırlar. Elman Məmmədov, həyat yoldaşı və 4 uşağı ilə əvvəllər mal-heyvan saxladıqları tövləni Qaxın icra başçısı Musa Şəkiliyevin verdiyi 150 kubiklə hörərək orada yaşayır.
Rütubətli bir otaqda 6 nəfərlə yaşadıqlarını və uşaqlarının hamısının xəstəlik tapdığını göz yaşları içində danışan evin xanımı Ruqiyyə Məmmədova artıq ümidlərinin tükəndiyini dedi: “Bu kənddə lap birinci bizim evə gəlib baxdılar. Dedilər ki, bu evdə yaşamaq olmaz, sizin eviniz sökülüb yenidən tikiləcək. Özümüz Kəlbəcər qaçqınıyıq. İmkanımız yoxdur ki, gedib Bakıda dərdimizi kiməsə deyək. Bizə kimin kömək edəcəyini bilmirik”.

Çüdüllü kəndində baş çəkdiyimiz evlərdən biri də Xədicə Abdullayevanın evi oldu. Zəlzələdən sonra həmin ailə də evdən çıxarılıb. Yenə də eyni motivlə: “Burada yaşamaq olmaz, təhlükəlidir, sizin eviniz yenidən tikiləcək”.

Bir ildən artıq vaxt keçməsinə baxmayaraq nə ev tikilib, nə də ki, gəlib soruşan var harada yaşayırsınız. Xədicə Abdullayeva iflic olan həyat yoldaşı, oğlu, gəlini və iki nəvəsi ilə əvvəllər barama yetişdirdikləri tikilidə yaşayır. Beton döşəməli birotaqlı daxmada yaşayan ailənin maddi durumu da çətindir. Xədicə Abdullayevanın oğlu iş tapa bilmir deyə işləmir. Ailənin dolanışığı yaşlı valideynlərin aldığı pensiya ilə təmin olunur. Pensiyanın 40 faizi isə dərmanlara gedir. Xədicə Abdullayeva müəllimə işləyib, yoldaşı isə 40 ilin həkimidir. Evin vəziyyətinə baxış keçirməyə gələn FHN əməkdaşları ailənin bu durumunu ələ də salıb. Xədicə Abdullayeva başlarına gələn bu hadisəni tam danışmaq istəməsə də nə qədər sarsıntı keçirdiyi ilk cümləsindən sonra ağlaması ilə aydın oldu.

Rayonun Fıstıqlı kənd sakini Ağa Əzimovun həyat yoldaşı və 4 uşağı ilə yaşadığı ev isə güclü külək və yağış yağan zaman əsl təhlükə mənbəyinə çevrilir. Ağa Əzimov uşaqlarının hər gün qorxu içində yaşadığını, 5 yaşlı kiçik oğlunun isə zəlzələdən sonra xəstəlik tapdığını bildirdi: “Külək əsəndə, yağış yağanda uşaqlar bizdən qabaq evdən qaçırlar. Nə edəcəyimizi bilmirik. Özüm zəlzələ zamanı dağılan evlərdə usta işləyirəm. Bilirəm ki, bu evdə yaşamaq olmaz, bu evi təmir də eləmək olmaz. Ev çöküb. Prezidentə və xanımına dəfələrlə məktub yazmışıq. 2012-ci il, dekabrın 22-də cavab məktubu gəldi. Məktubda bildirmişdilər ki, siz prezident İlham Əliyevə müraciət etmisiniz: “Evinizə dəyən ziyanı müəyyən etmək üçün Qum kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəlik tərəfindən dəymiş ziyanı müəyyən edən qrupların rəhbərlərinə müraciət olunub. FHN-in komissiyası göndəriləcək. Komissiya tərəfindən evinizə baxış keçirilməsi təmin olunacaq”. Məktubun sonunda isə Qax RİH baçısının I müavini, rayon Fövqəladə Hallar Komissiyasının Tahir İsmayılovun imzası var”.

Bundan sonra Ağa Əzimovun evinə yoxlama komissiyası gəlib. Amma gələn şəxslərin kim olduğu bilinmir. Çünki məmurlar özlərini təqdim etmək istəməyiblər. Ancaq komissiya üzvləri olduğu güman edilən həmin şəxslərin yanında bələdiyyə və Fıstıqlı kənd icra nümayəndəliyinin işçiləri də olub. Evə baxış keçirib gediblər. A.Əzimova da deyiblər ki, sizin ev ancaq təmir oluna bilər. Hələ də heç bir tədbir görülmür.

Qax rayonunun Fıstıqlı və Çüdüllü kənd sakinləri ilə görüşlərimizdən aydın oldu ki, bu insanlar danışmaqdan belə qorxur. Dərdlərini danışan bir-iki nəfərsə 1 ildən artıqdır çəkdikləri əziyyətin nə zamansa sona çatacağına ümid etdikləri üçün danışdılar. İnsanların danışarkən gözlərindəki qorxu anındaca hiss olunurdu. Müsahibə verməkdən çəkinən hər iki kəndin sakinləri deyirdilər ki, Əlisahib adlı məmurun gəlib onları hədələməsindən qorxurlar: “Biz qəzetlərə danışsaq, Əlisahib o dəqiqə gəlib bizi asıb-kəsəcək, deyəcək siz kimsiniz axı gedib jurnalistlərə şikayət edirsiniz”.

Əlisahib adlı şəxsin kim olduğunu dəqiqləşdirməyə çalışsaq da onun sadəcə olaraq rayon icra hakimiyyətində çalışdığını öyrəndik. Qax RİH-lə də əlaqə saxladıq. Amma oradan yalnız bunu dedilər ki, Əlisahib adlı şəxs doğrudan da RİH-də işləyir. Amma RİH-dən onun soyadını deməkdən imtina etdilər. Qax RİH-dən bizə verilən əlaqə nömrəsinə isə gah zəng çatmadı, gah da zənglərə cavab verilmədi.

Adlarının çəkilməsini istəməyən qaxlılar onu da bildirdilər ki, evlərin tikilməsi zamanı korrupsiya halları baş alıb gedir. Qəzalı evlər qeydə alınarkən siyahıda ilk yerdə olan evlərin sahiblərindən evlərinin tikilməsi üçün 500 manat rüşvət istəyiblər. 500 manatı verənlər evlərinin tikilməsinə nail olublar.

Çüdüllü kənd orta məktəbinin direktoru Vaqif Allahverdiyevin evi də artıq tikilib başa çatdırılan ilk evlər sırasındadır. Evləri qəzalı vəziyyətdə olmayan, imkanlı, vəzifəli şəxslərin də evinin həyətində yeni bir ev tikilib.

Maraqlı məqamlardan biri isə budur ki, evlərə yoxlamaya, baxış keçirməyə gələn FHN komissiyaları üzvlərinin kimliyindən heç kimin xəbəri yoxdur. Kənd sakinləri bunu öyrənmək istəyəndə onlara deyirlər ki, işimizə mane olmayın.
Kənd sakinləri deyirlər ki, onlar tikinti gedən evlərdə inşaat materiallarının göz görə-görə daşınıb satılmasının da şahididirlər. Fəhlələrin, ustaların, tikinti mühəndislərinin, sürücülərin bu oğurluq əməllərində fəal rolu, iştirakı və “payı” var. Zəlzələdən sonra maddi durumlarının yaxşılaşdıran yerli məmurların sayı isə həddən artıq çoxdur.

Qorxudan 1 il 2 aydan çox tövlədə, daxmada, çadırda yaşayan insanların kimdən və niyə qorxduqlarını heç cür öyrənə və anlaya bilmədik. Səbəbini soruşanda isə belə dedilər: “Sən Allah, səs eləmə, bizim işimiz Allaha qalıb. Guya yazanda nə olacaq?!”

Total məmur qorxusu altında yaşayan Qax sakinlərinin bəziləri də deyirlər ki, bizim dərdimizi, problemlərimizi dövlət rəhbərliyi, o cümlədən fövqəladə hallar naziri Kəmaləddin Heydərov da yaxşı bilir: “Bakıda oturanlar bizə yardım edildiyini düşünürlər. Ancaq elə deyil. Bu xırda məmurlar bizim qanımızı içir”.
Mətbuatda daim “gözqamaşdıran” statistik rəqəmlərlə gündəmə gələn hökumətin Çüdüllü və Fıstıqlı kənd sakinlərinin Allah ümidinə buraxılmasından xəbəri yoxdur.

Qeyd edək ki, prezidentin göstərişlərinə əsasən, Nazirlər Kabinetinin 8 may, 2012-ci il tarixli sərəncamı ilə zəlzələnin nəticələrinin aradan qaldırılması üçün ilkin olaraq 20 milyon manat, 2012-ci il dövlət büdcəsində dürüstləşmə ilə əlaqədar təbii fəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılması üçün 300 milyon manat və Nazirlər Kabinetinin 24 oktyabr, 2012-ci il tarixli sərəncamı ilə 100 milyon manat olmaqla üst-üstə 420 milyon manat vəsait ayrılıb. Amma onlarla ailə hələ də evsizdir...
Axtarış sistemlərində qeydə alınmayan, aktiv keçid linki olmadan saytda yayımlanmış materialların köçürülməsi və yayımı qəti qadağandır! Qeyd olunan qaydalara əməl olunaraq başqa saytlarda yayımlanmış materiallara bildirilən fikirlərə görə sayt rəhbərliyi məsuliyyət daşımır!

Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri

(+99470) 600 50 01

(+99450) 229 29 20

(+994 70) 734 50 00


[email protected]